De dierentuin voorziet met een klein pretpark op zijn grondgebied in speelruimte voor de stadskinderen.
De leefomstandigheden voor de dieren zijn naar hedendaagse normen niet meer optimaal. Ook is de locatie, in het hart van in de loop der jaren steeds drukker wordende stad, niet meer ideaal te noemen. Maar er wordt aan gewerkt.
Marjo was al eerder ( juli 2013 ) in Georgië in het kader zijn functie als EAZA mentor voor de dierentuin van Tbilisi. De Zoo heeft de ambitie toe te treden tot de prestigieuze Europese Gemeenschap van Dierentuinen.
Nu, in de 3e week van september is hij weer hier. Deze keer met een speciale opdracht: Operatie Grant.
Het begon allemaal ongeveer 2,5 jaar geleden. In de dierentuin van Tbilisi leefde een olifant koe met een zoon. Deze jonge stier zou naar voor een internationaal fokprogramma naar Europa gehaald worden. In ruil daarvoor zou een stier uit het Europese stamboek naar Georgië gaan ter verversing van de bloedlijn. Er heerste echter mond- en klauwzeer in Oost-Europa en transport van de dieren naar Europa was uitgesloten.
Er moest gezocht worden naar andere mogelijkheden om in Tbilisi de olifantenlijn in stand te houden.
Grant is 19 jarige stier uit de dierentuin van Jerevan, de hoofdstad van buurland Armenië, dat zo'n 300 kilometer van Tbilisi in Georgië afligt. Het dier heeft daar als symbool voor de stad Jerevan een zeer populaire status. Toch wordt er een transport op touw gezet om de olifant naar Tbilisi te vervoeren. Hier moest voor hem een nieuwe stal en een gloednieuw buitenverblijf gebouwd worden. Er worden kosten noch moeite gespaard om Grand een passende ambiance aan te meten.
Grant heeft echter al jaren serieuze tandproblemen. Zijn stoottanden zijn tot diep in de schedel ernstig ontstoken.
De stier is niet tam en niet gewend hands-on benaderd te worden. Binnen slurfbereik is hij zelfs levensgevaarlijk. Juist ook vanwege zijn tandproblemen is hij moeilijk benaderbaar voor verzorgers en dierenartsen. Overigens liet hij wel dagelijks door dierverzorgers het gat in zijn tand schoonspuiten.
Tijdens de jaarlijkse dierentuin conferentie van EAZA in Edinbrugh Zoo in september 2013 stond de problematische situatie waarin Grand verkeerde hoog op de agenda.
In de wandelgangen werden verregaande plannen gesmeed om Grant van zijn tandproblemen te verlossen.
'Operatie Grant' zou een niet alleen vanwege logistieke reden een lastig project worden, Grant is immers ook een moeilijk te behandelen patiënt. Er zou ruim 300 kilo aan apparatuur vanuit Londen naar Georgië ingevlogen moeten worden. Een professioneel team met een narcotiseur, die gespecialiseerd is grote dieren, zou op de been gebracht moeten worden. En wie zou er voor de kosten op moeten draaien? Grant had geen aanvullende verzekering voor de tandarts!
De financiering kwam al vrij snel rond. Waar een wil is, is een weg! Reis- en verblijfkosten van het hooggekwalificeerde technische team konden door de dierentuin van Tbilisi betaald worden, Lufthansa droeg de kosten van het vervoer van de apparatuur en de adoptieouders van Grant, een grote chocolade fabrikant uit Armenië, zou de salariëring van het technische team sponseren.
Afgelopen woensdag 17 september was het zover. Er lagen 10 flessen met 50 liter zuurstof voor Grant klaar. Grant werd voor 4,5 uur onder narcose gebracht. De operatie duurde van 09.30 uur tot 14.30 uur. Gelegen aan de monitor werd Grand behandeld met een boor, die een zichzelf respecterend bouwvakker niet zou misstaan. Geen reguliere 'kanaalbehandeling' dus. Er werd één slagtand-wortel verwijderd uit de kaakholte. Het verwijderen van de tweede wortel is uitgesteld tot over een half jaar, omdat anders de narcose te lang zou duren.
Grant ontwaakte weliswaar uit de narcose, maar het ontbrak de kolos aan kracht om de 5.000 kilo aan lichaamsgewicht op de been te krijgen. Daarmee werd de situatie behoorlijk precair voor het team behandelaars. Eenmaal uit narcose kon Grant met een onverwachte zwaai van zijn kop van 1.500 kilo of met zijn ijzersterke slurf levensgevaarlijk uithalen naar het overigens zeer toegewijde team.
Ondertussen werd - met ware doodsverachting - door het medische team onophoudelijk zuurstof, adrenaline en andere versterkende middelen toegediend om Grand weer op de been te krijgen.
Om op te kunnen staan dient een olifant eerst zijn voorbenen gebogen onder zijn lijf te trekken, dan moet hij met zijn achterlijf een slingerbeweging, een zogenaamde schwung, kunnen maken op om zijn achterbenen te kunnen gaan staan. Voor een gezonde sterke olifant vraagt dit al enige motorische vaardigheden. Voor een door narcose verzwakt dier is dit een enorme opgave. Het is ook heel ongebruikelijk dat een olifant meer dan twee uur ligt. Grand heeft uiteindelijk 13 uur in liggende positie doorgebracht. Voor het bedreven en gedreven team van dierenliefhebbers was het dertien uur met vereende krachten uitermate stressvol vechten voor het leven van een olifant.
Het was dan ook een enorme opluchting toen Grand uiteindelijk opstond en in een uiterst wankel evenwicht zijn balans vond. Dat de opgelopen spanning zich bij alle betrokkenen zich bijzonder emotioneel ontlaadde was dan ook geen wonder. Operatie Grant was geslaagd!
"Grant the elephant has successfully undergone surgery to remove a portion of infected tusk at Tbilisi Zoo in Georgia. British veterinary surgeons used an electric drill to extract the infected piece." meldde de plaatselijke pers, niet wetend wat zich allemaal achter de schermen aan voorbereiding heeft afgespeeld en wat voor een technische know how er aan te pas gekomen is.
De volgende dag was Marjo's eerste activiteit om Grant te bezoeken.
Hij zag dat Grant stond, hij zag zijn gezonde mest en hij zag dat het goed was.
Da's nog even een bloedstollend verhaal vlak voor het slapen gaan!
BeantwoordenVerwijderen