maandag 8 oktober 2018

Groet van uit het hart van Afrika

Na een paar dagen, waarin we steeds niet zeker waren van de vertrektijd en of de benodigde visa en vliegtickets wel op tijd voor handen waren, zijn we met enige vertraging nu in Kinshasa aangekomen. Congolese molens malen langzaam, kregen we te horen van Mart, de assistent van Kadima, die Marjo en Liesbeth uitgenodigd had om hem te assisteren bij het inrichten van een dierentuin annex speeltuin aan de rand van Kinshasa. We komen aan het begin van de avond aan in de grootste stad van de Democratische Republiek Congo. Kinshasa een stad waar de dynamiek van de chaos heerst.

Op de vlieghaven heerst de gebruikelijke internationale sfeer van welvaart, waar naar hartelust luxe goederen geshopt worden. Buiten vallen we midden in de duisternis van deze wereldstad met ruim twaalf miljoen inwoners. We worden opgewacht aan de luchthaven en over een kilometers lange autobaan naar Het Beatrice Hotel gebracht. Een weg zonder enige straatverlichting en geflankeerd door veel - op het oog - vervallen laagbouw en enorme mensenmassa's rond schaars verlichte winkels, warenhuizen en eetgelegenheden.

Vanuit het balkon van de kamer in Hotel Beatrice van Kadima kijk ik uit op een enorm gebouwencomplex. Het hotel wordt geflankeerd door twee torens. Een met appartementen en een met kantoren. We zitten in het dynamische centrum van de stad, waar de chaos nog te overzien is. Overdag is het broeierig warm met een temperatuur van rond de dertig graden. 's Nachts daalt de temperatuur maar enkele graden. Voor de komende nacht worden er stevige regenbuien voorspeld, met een paar flinke klappen onweer. Vanwege de ligging aan de evenaar heeft Congo te maken met een tropisch klimaat. De rivier verder landinwaarts volgend, richting Kisangani, wordt het een tropisch regenwoudklimaat.

Marjo is vandaag met Liesbeth, Kadima en Mart naar de plek waar de dierentuin, Le Parc Kadima's Pride of Africa, in aanbouw is. Ik ben in het hotel gebleven om naar de Procure St. Anna te gaan, waar de scheepszendingen die we vanuit België verstuurd hebben, ingeklaard zijn. De procuur blijkt op slechts vijf minuten lopen van het hotel te liggen, maar het wordt niet aangeraden, om daar, als buitenlander, alleen naar toe te wandelen. Dat is even wennen; het besef dat we in een stad verblijven waar criminaliteit bij de dagelijkse gang van zaken hoort. Bijgevolg wordt er veiligheidshalve een escort geregeld. Van Mart hoor ik ter geruststelling dat Kisangani rustiger en veiliger is. Tijdens de korte wandeling doen zich geen onregelmatigheden voor. In de procuur, een afdeling van de katholieke abdij, waar wereldse zaken geregeld worden, worden mij de papieren overhandigd waaruit blijkt dat de beide ladingen ondertussen per boot op weg zijn naar Kisangani. Een boottocht van achttienhonderd - 1.800! - kilometer over de Congo rivier. Dat gaat enkele weken duren. 'Congolese molens malen langzaam', is een moto dat ik voor ogen moet houden, denk ik. Maar uiteindelijk malen ze wel. Ze zullen in het Centre Simama aankomen tegen de tijd dat ik in Kisangani ben. De timing kon niet beter zijn.

We maken kennis met Monique, vriendin van Mart. Zij woont al drie jaar in Kinshasa. Met haar maken Liesbeth en ik op zaterdag een rit door de stad. We bezoeken eerst het Musée National de Kinshasa. Dit ligt in de tuin van de voormalige president Mobutu. De kooi, waar vroeger leeuwen en panters in zaten, is nu leeg. Vanuit het hooggelegen park kijken we uit op de indrukwekkende, brede Kongo rivier, de Fleuve. Het museum  en bevat een kleine, maar interessante collectie inheems Congolese kunst. Ook de stoel van Mobutu wordt hier bewaard. De gids vertelt over de geschiedenis van het land. Sinds de toekenning van Congo aan de Belgische koning Leopold II in 1885 is het Frans de officiële voertaal. Naast het Kikongo, Lingála, Tshiluba en het Swahili, de vier meest gesproken lokale talen, zijn er nog talloze andere lokale talen en dialecten.
Monique kent bijzondere plekjes. Even later zitten we onder een parasol aan de oevers van de Fleuve met een glas frisdrank. Dagelijks zetten hier de uitbaters hun tafeltjes en stoeltjes neer, om ze iedere avond weer op te ruimen en de volgende dag opnieuw uit te stallen.

Voor de zondag heeft Kadima een uitstapje naar Lola Ya Bonobo voor ons georganiseerd. Na een prachtige trip van bijna anderhalf uur door Congolese dorpjes en een ongekend majestueus heuvellandschap buiten Kinshasa, komen we in de ongerepte jungle. In dit Bonobo Paradijs  worden gevangen genomen en verweesde Bonobo's in semi-vrijheid, een beschermde natuurlijke omgeving, opgevangen om te wennen aan hun oorspronkelijke habitat, waar zij naar toe terugkeren. Bonobo's lijken op het eerste gezicht op chimpansees, maar zij verschillen daar veel van, zowel fysiek als in gedrag. Pas in 1929 werd vredelievende tak van onze gemeenschappelijke stamboom als een afzonderlijke soort erkend. Zij schijnen dichter bij de mens te staan dan de chimpansees.

Bonobo's zijn vredelievender dan chimpansees. Zij zijn minder geneigd tot geweld, iets kleiner en hebben een opener gezicht. Seksueel gedrag wordt, ongeacht sekse en leeftijd, gebruikt om vrede te stichten, ruzies te beslechten, om spanningen op te lossen en vriendschappen te smeden. De sociale structuur is matriarchaal, onduidelijk en lijkt afhankelijk van de leeftijd.

We hebben geluk. Wanneer we aankomen in Lola Ya Bonobo, zien we meteen al een groepje bonobo's zich vermaken aan de rand van een grote plas. Eentje baddert in het water en gaat vrolijk koppie onder. Het is een levenslustig clubje. Met een klein groepje maken we onder leiding van de plaatselijke gids een wandeling door het verstilde woud. Bonobo's leven alleen hier ten zuiden van de Kongostroom in Congo. Een unieke plek op de wereld met een uniek en zeer zeldzaam mensapen soort, een geschenk aan het land dat tot een van de meest onontwikkelde landen ter wereld wordt gerekend.




Ondertussen is het maandag geworden. De laatste dag voor Marjo en Liesbeth. Al vanaf de vroege ochtend, voordat het daglicht doorbrak, regent het onophoudelijk. Na het ontbijt kwam het onvermijdelijke afscheid. Zij bezoeken vandaag nog Le parc Kadima's Pride of Africa alvorens zij vanavond op het vliegtuig naar Nederland stappen. Ik zwaai hen met enige weemoed uit. Het was een bijzonder aangename week, de eerste kennismaking met Congo in gezelschap met Marjo en Liesbeth. Zonder gezelschap is zelfs een miljoenenstad 'leeg', en als blanke buitenlander een eenzaam avontuur. Morgen krijg ik mijn visum voor een verblijf van drie maanden in Congo en daarna reis ik vol goede moed af naar het Centre Simama in Kisangani, achttienhonderd kilometer verder oostwaarts het land in, waar ik nog niet weet wat wat me te wachten staat.

Onder Info over Centre Simama, en Fotoboek van Centre Simama staat wat uitgebreidere informatie over het centrum.

Au revoir en we houden contact.

3 opmerkingen:

  1. Dank voor je bericht. Je gaat het daar wel maken, dat is al duidelijk.
    Veel succes en tot de volgende keer.
    Piet R

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Op je blog reageren lukte me niet.(waarom?????)
    Toch wil ik even laten weten ,vanuit een zonnig Dorst, dat we al genoten hebben van je eerste verhaal.
    Heel veel succes gedurende deze prachtige reis en we blijven je volgen.

    Groet, Frans en Annemarie

    BeantwoordenVerwijderen
  3. dank voor je reactie, Frans en Annemarie.

    Je kunt als volgt rechtstreeks op de blog reageren:
    In het witte kader een opmerking plaatsen, waar staat 'voer je opmerking in...'
    dan onder reageer als 'anoniem' kiezen, dat is het makkelijkst. Als je je naam er onder zet is niet anoniem.
    dan klikken op 'versturen' en het vakje aanvinken voor 'ik ben geen robot'
    dan op het blauwe vakje 'publiceren' klikken.

    Als je dit te veel digitale wirwar vindt, dan mail je toch gewoon,
    het belangrijkste is, dat geniet van het verslag

    groet Henny

    BeantwoordenVerwijderen