It's a hard live out there in the jungle

Soms hoor je wel eens zeggen dat je in onze samenleving je hoofd niet boven het maaiveld uit mag steken. Dat kan je de kop kosten. Niet doen dus. Niet bepaald een opsteker om origineel te zijn en je te onderscheiden of een stimulans om je talenten te ontplooien.

Ik houd het op letterlijk 'laag-bij-de-grondse' en cynische zwartkijkers, die dat verkondigen. Het lijkt me juist een goede zaak om zo nu en dan je nek uit te steken. Hoe wil je anders mooie vergezichten en onvergetelijke panorama's in beeld krijgen?


Op je hoede zijn, dat lijkt me wel een goed advies. Voorzichtig, zonder bang te zijn, je nek uitsteken dus. In de jungle, waar uitsluitend de wet van de sterkste telt, wordt argeloosheid onverbiddelijk afgestraft. Op je 'qui vive' zijn is een voorwaarde om te kunnen overleven. Dieren in de natuur hebben hebben in de loop van de evolutie een breed palet aan overlevingsstrategieën ontwikkeld. Snelheid, behendigheid, maar ook slimheid en listige trucjes dragen allemaal bij aan overlevingskansen.
FFF of te wel fight, flight or freeze, dat zijn - kort en bondig - de drie meest gebruikte tactieken om leven en nageslacht veilig te stellen. Vechten, vluchten of 'bevriezen'. Vechten en vluchten liggen voor de hand. De derde optie komt in de praktijk misschien wel het meest voor. Dit is in feite een slimme uitweg om de confrontatie met al te grote en gevaarlijke tegenstanders uit de weg te gaan. Wie niet sterk is moet slim zijn, luidt het gezegde. Het beoogde slachtoffer krijgt - als bij 'sta of ik schiet' - een tijdelijke escape. Zoiets als een onderhandelingspositie.

Dieren camoufleren zich, zoals een kameleon die zich met het verwisselen van kleur, aanpast aan zijn omgeving. Zij doet daarmee alsof ze niet gezien wordt en waant zich onzichtbaar. 'Net-doen-alsof' is een slimme strategie. Niet wegrennen als je bang bent is een vergelijkbaar tactisch dieren gedrag. De 'blijf-zitten-waar-je-zit-en-verroer-je-niet' strategie is net doen alsof je dood bent en wil vaak overlevingskansen vergroten. 'Bevriezen' dus.

Het filmpje van Frank brengt de drie basis-strategieën mooi in beeld: aanvallen, op de vlucht slaan en schijndood blijven liggen. De lachende derde is de antilope, die de levensreddende bevries-tactiek succesvol in stelling brengt.




Het volgende filmpje is ook door Frank opgenomen, tijdens een reis door Kenia, die hij begeleidde. In deze opname toont de koning der wildernis zich als de onbetwistbare vechtersbaas van de jungle. Aangezien de 'wildernis' hier veel weg heeft van een file bij Oude Rijn tijdens het spitsuur, dringt zich onmiskenbaar een zekere gelijkenis met de jungle op.



De moraal van het verhaal: Wees op uw hoede.

( Zoek de overeenkomsten met de dagelijkse praktijk in 'de grote-mensen-wereld'. )