Cultureel Sri Lanka

Na de natuurlijke en wat primitievere omgeving in het zuiden van Sri Lanka en de avonturen in het natuurpark Uda Walawe kom ik terug in het drukke stadsleven van Colombo.
Jayantha en zijn vrouw Christine introduceren mij allervriendelijkst in de CSC, de Colombo Swimming Club. Dat is een erg comfortabele accommodatie aan de Galle Road, een koloniale erfenis uit de jaren -30 toen Sri Lanka nog Ceylon heette. Voornamelijk Engelsen zochten in die tijd een plaats waar ze 'in den vreemde' samen konden komen om hun Engelse traditionele sociale leven een tweede thuis te geven. CSC was ( en is ) zo'n plaats. Het hotel ligt fraai aan zee en tegelijk vlak bij het drukke stadscentrum.


Over de spoorlijn, die Colombo met Galle verbindt, toetert met grote regelmaat een op kolen gestookte trein voorbij.



Het is de bedoeling om de laatste week in Sri Lanka 'cultureel' door te brengen. De oude hoofdstad van de koningen van Kandy ligt 116 km ten noorden van Colombo. Als ik van te voren de reisgidsen had gelezen, was me aardig wat rugpijn bespaard gebleven. Je moet NOOIT als stijve Hollander zulke afstanden per tuk-tuk afleggen, je bent er namelijk te groot voor. Het was mooi weer en je hebt tijd zat op vakantie dus, dacht ik; waarom niet? Zes uur zat ik opgevouwen op het achterbankje. Het aardige was wel, dat de bestuurder bij bijna ieder stalletje stopte waar inlandse vruchten aan de man worden gebracht. Ongekende kokosvruchten, andere exotische fruitsoorten met onuitsprekelijke namen en heerlijk verse cashewnoten stapelden zich op. Het was juist ananasseizoen en die smaken hier langs de weg aanmerkelijk beter dan uit een Hollandse supermarkt.

Het Pinnawala Olifanten Weeshuis is de eerste serieuze stop onderweg. Het weeshuis is op advies van de overheid gesticht in 1975 om verweesde olifanten te verzorgen en te beschermen. Mede vanwege de versnippering van hun leefgebied dolen heel wat eenzame dikhuiden in en rond de wouden van Sri Lanka. Momenteel heeft Pinnawala de grootste kudde in gevangenschap levende olifanten ter wereld. Dagelijks wordt de hele kudde naar de aangrenzende rivier begeleid om te drinken en baden. Dat is een enorme toeristische attractie. In 2011 telde het weeshuis 88 olifanten waarvan 37 bullen en 51 koeien van 3 generaties.
Het boeddhisme is traditioneel respectvol voor de natuur.

De Culturele Driehoek van Sri Lanka is een op zijn kop staande driehoek met Kandy, als hoofdstad van het laatste onafhankelijk koninkrijk van het land, in het zuiden. Kandy ligt hoog in de bergen en heeft door haar strategische ligging meer dan twee eeuwen de Portugese, Hollandse en Engelse kolonisten kunnen weerstaan. Uiteindelijk is het gevallen voor de Europese overmacht, maar zij heeft haar rijke boeddhistische cultuur weten te bewaren. Jaarlijks vindt hier het Festival van de Tand van Boeddha plaats.

Onderweg van Kandy naar Dambulla en Sigiriya passeren we Matale. Matale staat bekend vanwege haar bijzonder kleurrijke hindoeïstische tempel. Het hindoeïsme kent honderden goden en godinnen, die verschijnen in heel veel verschillende gedaanten, waarbij olifanten en koeien heel populair zijn. De tempel is daar binnenin en van buiten uitbundig mee versierd. Die bonte kleurrijke verzameling van goden levert een heel aantrekkelijk schouwspel op.
Sri Lanka heeft een multiculturele samenleving. Naast het overwegend voorkomende boeddhisme kent het land van oudsher ook het uit India afkomstige hindoeïsme en verder komt ook islam en christendom voor.


Maar de oudste papieren heeft hier het boeddhisme.
De rotstempel van Dambulla - sommige afbeeldingen dateren van de eerste eeuw vóór de christelijke jaartelling - imponeert met een enorm aantal gebeeldhouwde bodhisattva's, goden en godinnen en meer dan levensgrote sculpturen van de liggende Boeddha. Bijzonder is dat die duizenden jaren oude tempelplek tot op de dag van vandaag nog bezocht wordt door talrijke pelgrims. Van over de hele wereld komen dagelijks vrome pelgrims naar Dambulla.

De natuur is prachtig in het hart van Sri Lanka, hoogvlakten waar de befaamde Ceylonthee verbouwd wordt, afgewisseld met laagvlakten en uitgestrekte meren, daar tussen door wouden en bossen, waarin kleine dorpjes liggen.

In het geografische middelpunt van het eiland ligt een antieke pagode met een boeddha-tempeltje en een oude bodhiboom of banyan tree, een loot van de bodhiboom uit Bodhgaya. Dit is een snelgroeiende boom met luchtwortels, die wel 30 meter hoog kan worden. De opvallend gevormde bladeren hebben een "druppelspits", waarvan men aanneemt dat die zorgen voor de snelle afvoer van regenwater.
De bodhiboom is inheems in India en Sri Lanka. In het boeddhisme is de bodhiboom een heilige boom, omdat Gautama Boeddha, de stichter van het boeddhisme, onder de bodhiboom uit Bodhgaya, gelegen in de Indiase staat Bihar, zijn verlichting ( bodhi = verlichting ) bereikte.

In Kandy ontmoet ik Lakshman Hewa, taxichauffeur van Lucky Tours. Wijs geworden van de tuk-tuk ervaring toer ik met hem in zijn comfortabele wagen naar bezienswaardigheden, Ayurvedische kruidentuinen, fantastische logeeradressen en bovendien maakt hij me veel duidelijk over zijn cultuur.

Onderweg is het genieten geblazen van het landschap en de overweldigende natuur. We passeren een klassieke bruiloft, die naar oude gewoonte volgens lokale gebruiken in een daarvoor bestemd tempeltje gevierd wordt. Hierbij wordt het heilige huisje versierd met slingers die in de omgeving groeien. Familie, vrienden, buren en bekenden worden gastvrij uitgenodigd en getrakteerd op copieuze maaltijden, die opgediend worden onder muzikale begeleiding van een orkestje met traditionele trommelaars.
Lakshman rijdt me vervolgens naar Heritance Kandalama, een verbluffend in rotsen gehouwen resort aan Amaya Lake.

Een wereldplek waar tijdens de lunch op het terras alle reisstress onmiddellijk omslaat in een zalige verrukking.