donderdag 25 februari 2016

Die Groot Gat

Kimberley, aan het eind van de 19e eeuw vol van activiteit.
Kimberley ligt precies in het midden van Zuid-Afrika. Het is de hoofdstad van de provincie Noord-Kaap, telt ongeveer 100.000 inwoners en is de partnerstad van Arnhem. De trein van Kaapstad naar Jo'burg maakt hier normaal rond drie uur 's nachts een korte stop. Nu valt de trein al stil voordat we Kimberley bereiken.

De stad is gebouwd rondom een mysterieus en ongewoon groot gat.
Het is alsof hier een enorme inslag heeft plaatsgevonden van een buitenaards hemellichaam. Dat is echter niet het geval. Het zou hier gaan om het grootste met hand gegraven gat ter wereld. Daarvoor is maar liefst ruim 22 miljoen ton aarde afgegraven. Afrikanen noemen dit met azuurblauw water gevulde gat Die Groot Gat. Dat is niet voor niets, want het gat is wel 215 meter diep. Vreemd toch, zo'n enorm gat midden in een stad, midden in Zuid Afrika?

Open pit mine

De oorsprong van Kimberley heeft alles te maken met deze gapende afgrond. De stad dankt er zelfs zijn bestaan aan. De geschiedenis van wat nu feitelijk 'niets' meer is, vertelt een typisch Zuid-Afrikaans verhaal dat teruggaat naar het begin van de 19e eeuw. In de trein hoor ik dat er een geweldig museum is en ook dat er plannen zijn om 'die groot gat' te dempen.

In 1866 vond een 15-jarig jochie een opvallend witte 'kiezel'. Dezelfde steen waar het kereltje mee speelde in de veronderstelling dat het een onbeduidend keitje was, zou wereldberoemd worden als de Eureka-diamant, een edelsteen van 21,25 karaat met een indertijd geschatte waarde van 500 pond sterling. De vondst van een nog grotere steen, de zogenaamde Ster van Afrika van 83,50 karaat, riep een explosie van avonturiers op de been. Overal kwamen de gelukzoekers vandaan en massaal ging de spa de grond in. Kimberley beleefde een korte bloeiperiode, dankzij de nieuwe rijken, die hun pas vergaarde fortuin weer even snel over de spreekwoordelijke balk smeten als zij het opgegraven hadden.

Wat overbleef is 'Die Groot Gat', symbool voor de geschiedenis van Zuid-Afrika.

Plotseling waren die afgelegen en door droogte geteisterde binnenlanden van Zuid-Afrika interessant geworden, vooral voor de Europeanen, die wel brood zagen in de exploratie van zeldzame mineralen. Vijfhonderd kilometer verderop werd de grootste goudader ter wereld gevonden. Daarmee kwam Johannesburg op de wereldkaart. Met al die lucratieve vondsten ontstonden niet alleen diepe ondergrondse gaten, maar werden ook de goede betrekkingen tussen de Afrikaners, die het gebied bewoonden, en de 'uitlanders', die de kostbaarheden voor zich opeisten, de grond in geboord. De spanningen mondden uit in de beruchte en bloedige Boerenoorlogen.

De Eerste Boerenoorlog van 1880 tot 1881 was een strijd tussen Nederlandstalige Boeren van Transvaal en Britten. De Tweede Boerenoorlog tussen 1899 en 1902 werd grimmiger. De Boeren vochten met guerillatactieken. De Britten zetten 'verschroeide aarde' tactiek in en maakten voor het eerst in de geschiedenis grootschalig gebruik van concentratiekampen. Deze oorlogen dreven met de exploitatie van de diamantmijnen en goudaders de raciale verschillen op de spits. De blanken mochten alleen eigenaar zijn van de mijnen. Zwarte mijnwerkers werden gedwongen te wonen in aparte compounds die later de oorsprong werden van de huidige townships.

Juwelen en kostbare opsmuk zijn tegen deze achtergrond beladen met tegenstrijdige sentimenten. De glans van goud weerspiegelt voor de een rijkdom en voor de ander armoede. Wanneer diamanten niet alleen schitteren van weelde en welstand, maar ook illegale uitbuiting weerkaatsen dan is er sprake van niet-gecertificeerde edelstenen, de zogenaamde conflict- of bloeddiamanten. De film Blood Diamond met Leonardo DiCaprio gaat hierover.

dinsdag 23 februari 2016

Met de trein van Kaapstad naar Jo'burg

Shosholoza Meyl Railways promoot de treinreis met 16 tussenstops van Kaapstad naar Johannesburg als een sensationele tocht van ruim 27 uur door het fantastische Zuid-Afrikaanse natuurschoon.
De trip - toeristenklasse met een 2-persoons-slaapwagon - heb ik thuis in de huiskamer probleemloos on-line kunnen boeken. Nu nog even afwachten of het allemaal gaat werken.

Op het centrale treinstation in Kaapstad ontvang ik na het overleggen van het reserveringsnummer en een identiteitsdocument aan het loket van Shosholozo mijn treinticket. Ever verderop zie ik - tot mijn grote grote geruststelling - keurig mijn naam op een lijst staan met het wagonnummer erbij. Ik ben ruimschoots op tijd, de trein vertrekt om 10.00 uur stipt. De reisgenoot met wie ik de cabine deel stelt zich voor als Victor. Hij bouwt keukens en slaapkamers,  komt uit Kaapstad en is onderweg voor een job zo'n 200 km. ten noorden van Johannesburg. Hij vertelt me dat het gebruikelijk is dat de trein met enige uren vertraging in Jo'burg aankomt. Meestal zijn er onderweg koperen of aluminium leidingen gestolen en kan het 3 tot 5 uur duren voordat die hersteld zijn en de trein door kan rijden. Er is een aardige restauratiewagon. Aan het begin van de avond wordt voor 4 euro mijn bed opgemaakt en van frisse lakens voorzien. Ik maak me dan ook niet zoveel zorgen over enkele uren vertraging. Het is tenslotte vakantie.

Caspar Groenewald is de bijzonder spraakzame treinconducteur, die me vertelt dat treinnummer 17007 maar liefst 16 wagons telt en zo'n 24 man personeel inclusief hemzelf. Hij startte op 16 januari 1976 zijn carrière bij Shosholozo in de catering. Hij promoveert later tot een betrekking bij ticket-sales en gaat op 30 november 2016 als Manager met pensioen. Tijdens zijn 40-jarige loopbaan heeft hij op steeds hetzelfde treintraject tussen Kaapstad en Johannesburg gereisd. Hij vertelt dat de trein in de middag door de Karoo trekt, een boomloze halfwoestijn die duizenden springbokken herbergt. Hier bevinden zich Het Karoo National Park en het Nationaal Park Augrabies.

Wanneer ik Victor vraag naar zijn ervaringen uit de tijd van de apartheid, raken we in een interessant gesprek verwikkeld. De rassenscheiding bestond uit 'blanken' en ' niet-blanken'. De niet-blanken werden weer onderling onderscheiden in 'zwarten', 'kleurlingen' en 'Indiërs'. Indertijd zat hij in het onderwijs en als 'kleurling' zat hij in het verzet tegen apartheid. Hij stond op de zogenaamde hit-lijst. Dat wil zeggen hij werd in de gaten gehouden, kon opgepakt worden en 'verdwijnen' zonder enige verdere informatie. Ook zijn vrouw, drie zonen en dochter liepen gevaar opgepakt en 'ondervraagd' te worden.
"Tijdens de apartheid was alles beter," zegt hij tot mijn verbazing. Onderwijs, gezondheidszorg en openbaar vervoer was probleemloos goed geregeld. Onderwijs was gratis. Ziekenhuizen hadden een heel goede reputatie. Victor herinnert me aan de wereldfaam die Het Groote Schuur-Hospitaal van Kaapstad indertijd had, waar dr. Christian Barnard in 1967 de eerste open harttransplantatie uitvoerde.
"Waarom zat je in het verzet?" "Apartheid was moreel verwerpelijk. Het was een strijd om mensenrechten. Nu zitten we in een situatie waarin de 'niet-blanken' en met name de 'zwarten' positief gediscrimineerd worden. Er worden geen 'blanken' aangenomen en soms worden 'blanken' ontslagen om 'zwarten' in dienst te nemen, niet vanwege hun vaardigheden, kennis of kunde maar vanwege hun huidskleur. Dat is weer opnieuw discriminatie. Overheidsinstellingen missen efficiëntie en het ontbreekt aan kwalitatieve dienstverlening. De trein waarin we nu zitten heeft tijdens de apartheid nooit van die urenlange vertragingen gekend. Nu gebeurt dat om de haverklap."
"Ik vind dat ik als toerist eenvoudig in dit land kan reizen, veilig en zonder problemen"
, zeg ik. "Economisch gaat het momenteel niet goed in Zuid-Afrika. Corruptie en criminaliteit worden niet of onvoldoende aangepakt. De politie moet in Johannesburg met 5 man tegelijk patrouilleren, waar voorheen 2 man voldoende was. Omdat op klaarlichte dag politiebureaus worden overvallen en wapens uit de burelen gestolen worden, moeten particuliere security-bedrijven worden ingehuurd." "Het valt mij niet op," reageer ik. "Jij komt uitsluitend op 'veilig terrein', waar veel veiligheidsbeamten worden ingezet, maar loop niet alleen 1 of 2 km. buiten het centrale treinstation van Johannesburg want dan je wordt beroofd."
"Uiteindelijk is de overgang van apartheid naar democratie toch geweldloos verlopen," probeer ik nog positief.
"Toen de apartheid werd opgeheven, heb ik mijn baan in het onderwijs opgezegd. Er was geen waarborg meer voor kwalitatief onderwijs. En die geweldloosheid is te danken aan de laatste blanke regering, die afstand gedaan heeft van de apartheidspolitiek. Het ANC kwam aan de macht in de politiek met Nelson Mandela als eerste zwarte president. Hij had na 27 jaar gevangenschap het contact met de politiek verloren en niet de bekwaamheid om het land te leiden."

Op het 8ste tussenstation - Beaufort-Wes - blijft de trein rond 19.00 uur in de avond onverwacht lang staan. Een vertraging op dit traject is niet ongewoon, maar langzaam wordt het duidelijk dat het deze keer ernst is. Verderop blijkt er een trein ontspoord te zijn, die het baanvak in twee richtingen blokkeert. Dit kan uren duren. Men praat over 8 uur en over 12 uur oponthoud. Niemand is ervan ondersteboven.
"Dit bedoel ik nou," zegt Victor "er is gewoon geen vakmanschap meer om dit doeltreffend en snel op te lossen." Ik denk aan blaadjes op de rails bij de Nederlandse Spoorwegen en aan ProRail, maar bij deze omstandigheden houd ik wijselijk mijn mond.

Rond middernacht komt er een melding dat de bus die van Kaapstad op weg is naar Johannesburg zo'n 30 mensen kan meenemen. Victor en ik krijgen de gelegenheid in te stappen. Twaalf uur later komen we in Johannesburg aan, uiteindelijk nog 2 uur eerder dan wanneer we die afstand met de trein hadden afgelegd. Zo krijgt Johan Cruijff nog gelijk met: Ieder nadeel heb z'n voordeel.

maandag 22 februari 2016

Kaapstad - Zuid-Afrika

foto vanaf de Tafelberg
Vanwege het tijdschema tussen de busreizen naar Kaapstad en de treinreis naar Johannesburg, heb ik precies  anderhalve dag om de stad te bezoeken. Dat is absoluut te weinig want er is veel te zien in de tweede grootste stad van Zuid-Afrika. Niet alleen is de stad boeiend vanwege haar ( Hollandse ) geschiedenis als Nederlandse Kaapkolonie, maar ook als smeltkroes van heel veel uiteenlopende culturen. Cape Town ligt in een prachtige natuur tussen de Tafelberg en aan de Tafelbaai met schitterend witte stranden, waar, naar verluidt, allerlei celebrity's niet lastig gevallen worden door paparazzi's. In het midden van de baai ligt Robben eiland met daarop de beruchte gevangenis waar Mandela 17 jaar van zijn vrijheid beroofd is geweest.

Na al die busreizen was het goed toeven in The Cape Colonial Guest House, een mooi opgeknapt en uitstekend onderhouden Victoriaans huis in Gardens, een groene en rustige wijk vlak bij de Tafelberg. Na een ontbijtje met koffie, bananencake en een home made muffin op het terras in de zon staat eerst de wereldberoemde Tafelberg op het programma. Het ziet er niet goed uit volgens de gastheer: 'There is a table-cloth over de mountain'. En als er een tafelkleed - een wolkendeken - over de berg ligt, dan is de kabelbaan gesloten. De mist op de top verhindert dan het uitzicht. Ook bij teveel wind is de attractie gesloten, op een hoogte van 1.085 meter is het dan te gevaarlijk voor het publiek. Hoe dan ook, die ene dag dat ik in Kaapstad was zou ik de Tafelberg wel willen bezoeken, het is tenslotte een van de zeven nieuwe natuurwonderen van de wereld. Juist op het moment dat ik aan de voet van de berg sta, verdwijnt het tafelkleed als sneeuw voor de zon. Toeval bestaat niet, zeggen we dan!
In een roterende cabine worden we de langs de bergwand omhoog gehesen. Op de top is een gigantisch rotsachtig natuurgebied van 3 kilometer breed om rond te wandelen en te genieten van een schitterend uitzicht op de baai en de stad. Het fraaie voetbalstadion van WK-voetbal 2010 komt als een afgeplatte ronde witte donut in beeld.

De snelste manier om in korte tijd een indruk van de stad te krijgen is een ritje met de sightseeing touringcar.  Onvermijdelijk is daarbij, dat je tussen fotograferende Japanners komt te zitten. Engelsen zijn er trouwens ook dol op. De rode twee-deks cabriolet-bus herinnert hen waarschijnlijk aan de dubbeldekkers van good old Londen. De bus brengt je langs alle hoogtepunten van de stad en ondertussen krijg je via een paar oordoppen alle ins en outs te horen ( in 15 verschillende talen ).

Het eerste traject gaat via Longstreet door de stad. Longstreet is een lang lint van vermaak met café's, bars, restaurants met zo ongeveer alle bekende wereldkeukens, theatertjes met tussendoor winkeltjes en handel in boeken. Veel van de kleurrijke Victoriaanse panden herbergen hier intieme hotelletjes en hostels. Ergens onderweg kun je overstappen op de Wine Bus Tour. Er zijn heel wat aanbieders van hop-on hop-of wijntours met name naar Stellenbosch. Daarna rijdt de bus langs de uitgestrekte kust met een stuk of vijf baaien, die allemaal prachtige stranden hebben en daarom helemaal volgebouwd zijn met luxe appartementen. De twaalf bergtoppen langs de kust bij Camps Bay heten de twaalf apostelen.

Victoria & Alfred Waterfront, kortweg V&A Waterfront is de oudste nog actieve haven van Zuid-Afrika en trekt jaarlijks zo'n 23 miljoen toeristen. Hier stappen de meeste buspassagiers uit. Tussen de ongeveer 450 winkelbedrijven en restaurants door, halen vissersschepen nog dagelijks hun zeeoogst binnen. De gezellige terrassen langs de haven worden opgevrolijkt door kleurrijk straattheater met dansende en zingende Afrikaanse bands van verschillende etnische achtergrond.

Ook hier weer prachtige historische panden, waaronder de befaamde clocktower uit 1882. De opvallend rode kleur is er op aangebracht nadat het schraapsel van de originele verf zorgvuldig onderzocht en nagemaakt is. De toren huisvestte oorspronkelijk het bureau van de havenkapitein. Op de begane grond is een mechanisme om het getij te controleren voor de in- en uitgaande schepen. De tweede verdieping heeft een decoratieve spiegelkamer, die in een totaalbeeld alle havenactiviteiten te overzien geeft. Sinds enige jaren staat de toren enigszins uit het lood, bijna 50 mm., deze helling is inmiddels tot staan gebracht. Vlakbij ligt het stadium dat in 2010 gebruikt werd voor het WK-voetbal. Het heeft 55.000 zitplaatsen.


Dat is Cape Town in vogelvlucht. Graag had ik nog Robben Eiland bezocht, maar dat blijkt een populaire bestemming, alle excursies er naar toe zijn deze dag volgeboekt. Het eiland is tijden lang een verbanningsoord geweest. In de 17e eeuw werden lastige zeelieden er naar overgebracht. De Vereenigde Oostindische Compagnie bouwde er een strafkolonie, vanwaaruit het moeilijk ontsnappen was vanwege de ijskoude zeestroming. Later heeft het gediend als kolonie om ( besmettelijke ) leprapatiënten te isoleren. Sinds 1959 was het de beruchte en de zwaarbeveiligde gevangenis van het apartheidsregime. Vanwege de gevangenschap van Nelson Mandela              ( nummer 466/64 - de 466ste gevangene in 1964 - wanneer mensen een nummer worden is er iets grondig mis! ) is Robben Eiland wereldberoemd geworden. In 1999 werd het eiland door UNESCO als cultuurerfgoed op de werelderfgoedlijst geplaatst. Van iemand die de gevangenis begin jaren -90 bezocht had, hoorde ik dat de huidige situatie niet meer lijkt op de toenmalige omstandigheden. Alles is mooier gemaakt dan het in werkelijkheid was.

zaterdag 20 februari 2016

Chobe National Park - Botswana

Na de rivercruise over de Chobe wordt 's middags het Chobe National Park bezocht. Het park ligt een uurtje rijden van Livingstone en heeft een oppervlakte van meer dan 10.000 vierkante km. Het staat bekend als een van de beste natuurlijke wildlife en wildernisgebieden van Botswana. Er huizen naar schatting minstens 120.000 olifanten, waarvoor de  Chobe rivier een belangrijke drinkplaats is. In vergelijking met het Krugerpark in Zuid-Afrika heeft dit park minder asfaltwegen en is het de helft kleiner, maar dat betekent dat het nog altijd even groot is als Zeeland, Noord Brabant en Limburg bij elkaar, de grootte van heel Nederland dus onder de grote rivieren.


Het is er weelderig groen met grote open vergezichten wat gunstig is voor het spotten van wildlife. Al vrij snel krijgen we een groepje olifanten tussen het groen in het vizier.

Maar daar blijft het niet bij. Vlak langs de open jeep zitten een paar bavianen in de grond te wroeten en lijken daar van alles te vinden wat eetbaar is. Een aantal giraffen steekt onbekommerd de nek uit naar de toppen van de bomen en grote groepen impala's grazen gebroederlijk naast de koedoe's in het malse gras. Vlak langs de weg liggen een paar prachtige waterbokken. De dieren zien er allemaal weldoorvoed uit en zijn in een goede conditie. Anders dan de koedoe zijn de gracieus ogende impala's altijd wat alerter; zij lijken als prooi voor roofdieren kwetsbaarder, maar zijn in feite razend snel en zo wendbaar dat ze hun jagers vaak te slim af zijn.

waterbok

Verder zien we nog een familie wrattenzwijn, die ook wel knobbelzwijn genoemd worden. Er dribbelt een aantal kleine zwijntjes achter de moeder aan. Een heel koddig gezicht. Hun naam ontlenen ze aan de knobbels van de verdikte huid onder hun ogen en op hun lange platte snuit. Met hun gekrulde slagtanden wroeten ze naar wortelen en insecten. Ze zijn mooi in hun lelijkheid. Om aan hun roofdieren - voornamelijk leeuwen - te ontkomen slapen ze in zelfgegraven holen, maar hele families geven voor het gemak de voorkeur aan het hol van een stekelvarken of ze 'kraken' gewoon een verlaten termietenheuvel. Het zijn sociale dieren en leven in verwante familiegroepjes op een paar vierkante kilometer. Ze delen hun holen binnen dit gebied. Om te eten laten ze zich door de voorpoten zakken, zodat ze op hun knieën lopen. Een ranger vertelde dat ze erg godsdienstig zijn, omdat ze zo dankbaar en keurig op hun knietjes bidden voor het eten.




Een paar bavianen peuzelen ongestoord verder, wanneer we met de wagen langsrijden. 


Kortom Chobe National Park lijkt een lustoord voor wildlife.


Chobe river cruise - Botswana

Vandaag staat een boottochtje op de Choberivier op het programma. Dit is een 1.500 km lange rivier die in Angola ontspringt, vervolgens de natuurlijke grens vormt tussen Namibië en Botswana en tenslotte uitstroomt in de Zambezi rivier van Zambia. In ieder land heeft de rivier een andere naam. Livingstone ligt zo'n 15 á 20 km van de grens met Botswana. Na enige grensformaliteiten steken we al vroeg in de ochtend met een ferryboot de Chobe over. Even later stappen we van de landrover over in een open rivierbootje en varen we onder leiding van een lokale gids, die hier van kindsbeen af woont en de rivier als zijn broekzak kent, door een prachtig natuurgebied.


Hierbij een aantal foto's en een filmpje omdat beelden soms meer zeggen dan woorden.

papyrus planten


visserswoning aan de oever

Jacana wandelt over de waterlelies


gespiegeld natuurschoon

Bruinkopzwaluw/draadstertwael ( Hirundo smithii )

Chobe rivier cruise

weldoorvoed nijlpaard op de malse oever van de Chobe rivier



tijdens het boottochtje wordt duidelijk waarom je beter niet aan de waterkant kunt gaan wandelen 


zaterdag 13 februari 2016

De Victoria watervallen

De bus vanuit Johannesburg komt aan het begin van de middag aan in Zambia. De bushalte is 'onder de grote boom' in het centrum van Livingstone, ook wel Maramba genoemd, Een jonge gast, die hier woont en naast me in de bus zit, regelt een taxi voor me. "Toeristen betalen altijd teveel," zegt hij. Voor 2 euro wordt ik naar Olga's Italian Corner gereden, een project met 9 ruime gastenverblijven en een uitstekende Italiaanse keuken. Het is opgezet door een religieuze zuster uit Italië om kwetsbare jeugd uit Livingstone, een stad van 100.000 inwoners, een kans op een betere toekomst te geven. Jongens en meisjes vanaf zo'n 14 jaar  krijgen de gelegenheid een vak te leren in de keuken, het restaurant of in de huishouding. Een perfecte uitvalbasis om de Victoria watervallen te ontdekken.

De watervallen werden in 1989 door UNESCO tot werelderfgoed verklaard en dit is nu een Nationaal Park, waarvoor aan de kant van Zambia 220 kwatcha betaald moet worden ( ruim 15 euro ). De ontdekking ervan door de Schotse zendeling en ontdekkingsreiziger dr. Livingstone op 17 november 1855 ontlokte hem de gevleugelde woorden: Geen enkel uitzicht in Engeland kan de schoonheid hiervan overtreffen en zulke lieflijke beelden moeten de engelen tijdens hun vluchten met bewondering bekeken hebben.


De watervallen kunnen bezocht worden aan de zijde van Zimbabwe en aan de kant van Zambia. Livingstone ligt aan de Zambiaanse kant. Dan kun je de watervallen ook nog van twee kanten bekijken. Vanuit het park is er een wandelpad aan de kant van de 108 meter diepe kloof waarbij je tegen het 1.708 meter brede watergordijn aankijkt. Er is berekend dat per minuut - onder een donderend geraas - 500.000.000 liter water naar beneden stort. Over een groot gedeelte van het wandelpad hangt een constante nevel, die wanneer het erg warm is direct verdampt, maar wanneer de zon weg is of wanneer het bewolkt is, heel lokaal naar beneden regent.
In vergelijking met de watervallen van Iguacu op de grens van Argentinië en Brazilië en de Niagarawatervallen op de grens van de Verenigde Staten en Canada, is Iguacu de grootste qua lengte, heeft Niagara de meest constante waterhoeveelheid en valt er bij Victoria de grootste hoeveelheid water in de diepte.

Vanaf het terras van het Royal Livingstone Hotel heb je een prachtig uitzicht op de Zambezi-rivier, die zich iets verder in wolken van waterdamp naar beneden stort. Hier wordt het duidelijk waarom de watervallen Mosi-ao-Tunya, letterlijk de rook die dondert, genoemd worden.
Vanuit dit superdeluxe hotel worden per boot uitstapjes georganiseerd naar Livingstone-island om de watermassa's van dichtbij naar beneden te zien vallen. Sportievelingen kunnen dan ook nog een sprong wagen in Devil's-pool of een duik nemen in de Angels-pool. Die sprong van 5 meter hoogte in de Engelenvijver is echter niet geheel zonder gevaar vanwege de rotsbodem. Je moet dus verdomd goed weten waar je springt. Ervaring is de beste leermeester!

Tijdens de wandeling door de tuinen van het Royal Livingstone Hotel, waar je voor 1.000 euro per nacht in de presidentiële suite kunt overnachten, vraagt een tuinman mij of ik de huisdieren al gezien heb. Geen idee waar hij het over heeft. Nog geen twee minuten later sta ik tussen een aantal levensgrote giraffen en een kleine kudde zebra's. De dieren blijken de man goed te kennen, ze komen direct op ons af. Hij voert ze 2 maal daags als attractie voor de hotelgasten. Nu ze hem zien, verwachten ze ook gevoederd te worden. Om voldoende afstand te houden, probeert hij ze met grote gebaren en een stok in de hand af te weren. Als ze ons op een drafje gaan volgen moeten wij ons uit de voeten maken.

Vanuit het hotel kom ik uit waar de brede Zambezi-rivier zich naar beneden stort. Aan de rand zitten enkele jongens onder een boom, die als bijverdienste toeristen door het stromende water naar de Devils-pool of de Angels-pool gidsen. Dat zijn grote diepe vijvers aan de rand van de watervallen. Ik word nieuwsgierig en alvorens hij me aan de hand meeneemt moet ik eerst mijn zwemvaardigheid laten zien in een ondiepe plas met behoorlijk sterk stromend water. Omdat ik daarvoor in zijn ogen kennelijk geslaagd ben, wil hij me door het woelige water tussen rotsen en over kleine eilandjes tot aan Angels-pool loodsen. Ik voel me een beetje als een bejaarde thrill-seeker wanneer ik vanaf een 5 meter hoge rots in de Engelenvijver spring. Once in a lifetime, denk ik en ik ben er nu toch. Op de terugweg vertelt de gids me dat hij ooit met een 80-jarige dezelfde tocht - in een langzamere versie - gemaakt heeft, dus blijk ik niet eens de oudste te zijn.

Terug aan de andere kant van de watervallen - ik kan er geen genoeg van krijgen - ontmoet ik aan de voet van het standbeeld van Livingstone twee Angolezen. We kletsen wat over de majestueuze waterval. Ik vraag of er ook zoiets in Angola is. Dat blijkt niet het geval, maar ze hebben er wel diamanten. Ook bijzonder, zeg ik, wat de indruk wekt dat ik daarin geïnteresseerd zou zijn. Een van de heren gaat terug naar de parkeerplaats en laat me een handjevol geslepen diamanten zien. Als ik toch in Holland woon, kan ik ze zeker wel slijten in Amsterdam of Antwerpen? Ik maak er een foto van om er vanaf te zijn. Zijn mobiele telefoonnummer heb ik niet meer, dus elke interesse in deze bloeddiamanten eindigt voorlopig op dood spoor.