donderdag 30 mei 2013

Galápagos islands

De wereld is divers. Overal is alles anders, de mensen, de cultuur, de dieren en de natuur. Zuid Amerika is niet gelijk aan Zuid Afrika. Biodiversiteit maakt iedere plaats uniek en bijzonder én daarmee de moeite van het behoud waard.

De Galapagos-eilanden zijn verschillend van elke andere plek op de wereld. Zij hebben een bijzondere betekenis gekregen in de geschiedenis van onze planeetbewoners  door de ontdekkingsreizen van geoloog Charles Darwin.
Juist hier vatte zijn ideeën - over de continue veranderende ontwikkeling van levensvormen - post in de befaamd geworden evolutietheorie.
De eilanden zijn sinds mensenheugenis  tot op heden een geografisch geïsoleerd gebied. Het is een beschermd gebied en   is een unieke kraamkamer van exotische dier- en plantensoorten,&nbsp. Het biedt een spectaculair inkijkje in de wijze waarop de natuur zich zonder enig menselijk ingrijpen handhaaft en zich verder evolueert.


Het bezoek aan de Galápagos eilanden was de afsluiting en tevens een hoogtepunt van onze reis met Wereldcontact Reizen B.V. .
Deze eilandengroep eilanden is wereldwijd bekend vanwegede de zeer bijzondere flora en fauna. Meest bekend bij het grote publiek zijn de reuze-schildpadden.
Juist op dit moment genieten die dieren mijn speciale belangstelling vanwege een bijzonder schildpadden project ter gelegenheid van het 65-jarig jubileum van onze Amersfoortse Dierentuin.
Sinds juni huisvest het dierenpark enkele van deze reuzeschildpadden in een gloednieuw aangepast verblijf, met dank aan de familie Louwman.

Het is wildlife in beste zin van het woord.
Het is een enorme belevenis hier over deze 'onbewoonde' eilanden te mogen struinen.
De natuur gaat er zijn eigen gang zonder de regie van mensenhanden.

Ongestoord rusten duizenden zeeleeuwen op de talloze ongerepte zandstranden, veelal met hun jongen van enkele maanden. We wandelen in een wel heel exotisch decor met op nog geen meter afstand tussen de zeeleeuwen door. Deze blijven onverstoorbaar rustig liggen, vaak slapend met een half oog open en trekken zich niets van ons aan. Ter bescherming van de fauna gelden er wel strenge regels: 'alles met rust laten', 'niets aan raken' en 'de dieren altijd voorrang verlenen'.
Een keer vond een volwassen zeeleeuw-man dat ik iets te dicht langs zijn vrouwen liep. Hij maakte met een fikse blaf duidelijk wie er de baas was, terwijl ik respectvol 5 meter afstand in acht nam.

De zeevogels vormen een apart hoofdstuk.

Albatrossen, de grootste vliegende vogels met een spanwijdte bijna 3 meter, blijven midden op het pad zitten broeden en keuren je geen blik waardig.
Bijzonder zijn de verschillende Jan van Genten soorten. Eye catchers van de eerste orde met hun 'modieuze' blauwe of rode zwemvliezen. Zoals ze, als verliefde paartjes met elkaar omgaan, stelen ze ieders hart. Heel aandoenlijk.
De fregatvogels broeden op hun nest met eieren of jongen op 2 meter afstand van het pad, waar we op lopen. De zwarte mannetjes hebben een enorme dieprode keelzak en een grote zwaluwstaart.

Heel spectaculair zijn ook de duikende pelikanen ( een bruine ondersoort), die zich van 20 meter hoogte als een pijl naar beneden laten vallen om met een vis in de snavel weer boven water te komen.

En dan heb je nog de leguanen, de iguana's, en de talloze zee- en landhagedissen van 10 cm tot een meter lang, in de meest bonte kleuren.
Met een stille, haast mysterieuze blik, bekijken ze je op een afstandje van nauwelijks een meter, zonder dat ze echt op je aanwezigheid lijken te reageren.
Ze loeren wat, rusten, eten en duwen elkaar geluidloos opzij en 'vechten' zonder veel ophef een meningsverschil uit met een Jan van Gent. En dat is dan ook hun enig zichtbare activiteit.

Al met al een weergaloze once-in-a-life-time-experience.

dinsdag 21 mei 2013

Ecuador

de Andescondor
Majestueus en schijnbaar moeiteloos zweeft de Andescondor op thermiekbellen door het  luchtruim op hoogtes van 3.000 tot 5.000 meter. Ze kunnen uren door de lucht zweven zonder een enkele vleugelslag.
De Andescondor, die tot de grootste vliegende vogels op aarde behoort, wordt op dit moment bedreigd, de populatie vermindert enigszins.
Lokale boeren zien  de condor als een bedreiging voor hun vee. Vreemd, want de vogels zijn echte aaseters en eten dode dieren.


Het gezelschap van de reisorganisatie Wereldcontact, waar Marjo Ecuador mee rondtrekt, bevindt zich letterlijk op een ander nivo. Zij hobbelen over schilderachtige landweggetjes door de bergen, soms op het randje van een enorme afgrond, waarbij je je hart vasthoudt en in stilte vertrouwt op een schietgebedje. Maar ook de chauffeur, die het gebied door en door kent en gewend is aan deze omstandigheden boezemt vertrouwen in.
Er wordt met talloze grondwerkers en honderden buldozers, rupsvoertuigen, laadschoppen en ander hoogwaardig technisch materiaal gewerkt om grote wegen aan te leggen of te verbreden. Hele bergen worden afgebroken, waarbij gigantische hoeveelheden zand en rotsen worden verplaatst.

Dit allemaal om het onherbergzame binnenland te ontsluiten en beter toegankelijk te maken voor transport. Dit draagt dan weer bij aan een verbetering van economische omstandigheden op ( inter- ) nationaal nivo.
De wegen in Ecuador zijn overigens een evenement op zich.
Bijvoorbeeld de Pan America Highway, de langste snelweg ter wereld, loopt met een lengte van 27.000 kilometer van Alaska tot Chili en doorkruist daarbij meer dan 20 landen.
Dikke Amerikaanse trucks, Mack's en Kenworth's, de zogenaamde 26-wheelers, denderen over de wegen of kruipen afhankelijk van stijgingspercentage van de weg met een slakkengang door de bergpassen.
Maar we passeren ook de Ecuadoriaan met hoedje in het gezelschap van een ezeltje.


We rijden tijdens onze reis in totaal 1500 km over de weg. Voornamelijk door de Andes.
Het is een kronkelende weg door berg en dal. 
Van Riobamba naar Guenca is hemelsbreed 140 km, maar door de bergen wordt dat ruim 300 km, bergje op bergje af  met hoogte verschillen van 600 meter over een afstand van nauwelijks 5 km.
We slingeren door een bonte lappendeken van bewerkte veldjes, die tegen de berghellingen aan liggen. Daarbij zitten we het ene moment met ons hoofd in de wolken - letterlijk - en het andere moment rijden we in een stralende zon.

Tussen patchwork van groene en vruchtbare veldjes, meestal door vrouwen met de hand bewerkt, storten tientallen watervallen naar beneden. Langs de wegen zijn brede watergoten aangelegd om het water uit de bergen te kunnen verwerken, want regen is ook hier geen uitzondering.
Al het vee, koeien, paarden, schapen, varkens en ezels zit aan een touw van 15 meter aan een paal vastgebonden. Wanneer de circel is afgegraasd wordt de paal verplaatst, zo loopt het vee nooit de bergen in, want daarmee raak je zomaar je bestaan kwijt.
Diertransport vindt plaats op open wagens, de dieren zijn dan zo dik op elkaar gepakt dat omvallen onmogelijk is. Schapen worden met touw aan elkaar boven op de bus vervoerd, kippen met de poten aan een touwtje over de schouder gedragen.
Mariane Thieme zou hier nog jaren werk hebben met haar Partij voor de Dieren.
Heel bijzonder zijn ook de compleet geroosterde, hele varkens, die langs de wegen hangen of in een soort sta-houding opgesteld staan langs de weg.......

Veel groeten aan allen van uit een schitterend Ecuador, Marjo.

zondag 19 mei 2013

Lama's, alpaca's, guanaco's en vicoenja's

.......................bevolken het landschap waar Marjo en zijn WereldContact-reisgenoten nu doorheen trekken.

Lama in Bolivia - foto van Thomas tijdens Zuid Amerika reis.
Ecuador ligt op de evenaar, waarnaar het land genoemd is. Ecuador is Spaans voor evenaar.
Het land wordt gekenmerkt door tal van contrasten. Steden met imponerende gebouwen uit koloniale tijden en eenvoudige kleine indianen dorpen wisselen elkaar af.
De diversiteit aan landschappen is groter zelfs dan in heel Europa. Er zijn 4 grote geografische gebieden. Je hebt er de besneeuwde bergen en vulkanen in de Andes, de Sierra, die dwars door de lengte van het land snijden. In het oosten ligt de ongerepte jungle van het Amazonebekken, de Oriente, en aan de kust in het westen, de Costa. De groep eilanden van de Galapagos worden als een vierde zone van het land beschouwd.

De Galapagos is de eindbestemming van deze reis In de voetsporen van Darwin, georganiseerd door Wereldcontact Reizen BV, waar Marjo nu tijdelijk reisleider voor is. Op deze eilanden hebben zich, vooral door hun geïsoleerde ligging, een bijzonder unieke flora en fauna ontwikkeld, die nergens anders terwereld voorkomt.

Ik zal Marjo zelf aan het woord laten, via een mailtje, dat vandaag na veel vijven en zessen eindelijk doorkwam, dank zij de hulp van Els Verhallen, een bereikwillige medereiziger.
Vandaag hebben we de Chimboraza, een vulkaan met eeuwige sneeuw op de top, gezien. Dat is met 6.310 meter het hoogste punt van het land. Veel vulkanen hebben nog regelmatig uitbarstingen en dat beheerst de gemoederen van de plaatselijke bevolking iedere dag. Zij leven op de hellingen van de vulkanen en zijn voor hun bestaan afhankelijk van de bijzonder vruchtbare bouwgrond.

De ondernemende lokale bevolking biedt op talloze markten kleurrijke wollen stoffen aan, geweven van de vacht van lama's, alpaca's, guanaco's en vicounja's.
Onderweg zien we veel van deze kameelachtigen. Dat zijn eenhoevige, gewervelde zoogdieren. Vandaag zien we ook de vicoenja's voor het eerst in het wild!
De lama, ook wel schaapkameel genoemd, is een gedomesticeerd hoefdier, net als de alpaca.
De wilde variant van de lama is de guanaco.
De wilde variant van de alpaca is de vicoenja.
De vicoenja leeft nu overal weer in het Andesgebergte, maar is vanwege zijn zeer gewilde pels lange tijd met uitsterven bedreigd geweest.

Het bezoek aan Quito, de hoofdstad van Ecuador, was ronduit enerverend. Oud-Quito, met het koloniale centrum, is gebouwd op de ruïnes van een oude Inca-stad. In 1978 is deze plaats tot Cultural Heritage Site verklaard door de UNESCO en op de wereldlist van cultureel erfgoed geplaatst.

Met name de 'gouden kerk' La Compañía, de jezuïtenkerk, die een heel blok van de enorme centrale Plaza beslaat, is indrukwekkend. In 1605 werd aan het gebouw begonnen. Uiteindelijk zou de bouw 163 jaar in beslag gaan nemen! Het is de rijkst - met 700 ton puur goud - versierde kerk van Ecuador, verwerkt in de altaren, muren en beelden.
Ecuador is mede vanwege haar Spaans verleden overwegend rooms katholiek - ongeveer 95 % van de bevolking is katholiek - en is dat dan ook, naar Zuid-Amerikaanse traditie, zeer overtuigend met heel veel heiligendagen, die met talrijke processies gevierd worden.

Maar naast de cultuur is de natuur ook adembenemend. We hebben in krater meren gevaren, 1000 meter diepe watervallen gezien, vandaar naar beneden gewandeld en  geluncht aan een strandje midden in de jungle.
De tochten op de zijrivieren van de Amazone door een weelderige jungle zijn vanwege de gevarieerde vogelsoorten van de kleinste kolibries tot de gigantische gieren een attractie op zich.


Ondanks dat volgens de ontwikkelingsorganisatie van de Verenigde Naties een groot deel van de bevolking onder de armoede grens leeft, is dat niet beeldbepalend op de reis. De bezoeken onderweg aan locale Indianendorpen vormen steeds opnieuw een aangename onderbreking tijdens de reis. We krijgen een er goede indruk van hoe het dagelijks leven zich daar afspeelt. Op de dorpspleinen spelen de kinderen met de overal rondzwervende wolapen, doodshoofdaapjes en capucijnerapen gewoon tussen de bevolking door. De brutale aapjes zijn een vertrouwd beeld in de dorpjes. Zij zorgen samen met de honden en de kinderen voor een vrolijke noot en verrassend levendige scenes in het straatbeeld.

- De foto van de doodshoofdaapjes is door Thomas genomen in Bolivia -

Bijzonder is de plek waar de evenaar exact door Ecuador loopt. Er speelt zich daar een bijzonder natuurfenomeen af. Precies op die middellijn van de aarde valt water loodrecht naar beneden. Op twee meter links daarvan draait vallende water in een kolk linksom en op twee meter rechts ervan precies naar de tegenovergestelde kant.

maandag 13 mei 2013

Condors en gieren

..................................................................................zweven in grote getale boven de Andes in Ecuador.

De vleugels van een volwassen andescondor kunnen een spanwijdte bereiken van wel zo'n 3 meter.
De dieren kunnen 80 jaar oud worden.
Een condor reist soms meer dan 200 kilometer op zoek naar aas of vogeleieren. In het binnenland leven ze van grote zoogdieren, bij de kust eten ze zeezoogdieren.
Met zijn enorme vleugels maakt hij gebruik van stijgwinden bij berghellingen en klippen langs de kust. Hij zweeft dan zonder met de vleugels te slaan en houdt daarbij zijn gewicht van 12 á 15 kilo in de lucht.

Marjo belde me vanuit Ecuador met zijn jaloursmakende mededelingen over majestueus zwevende condors.

Voor ruim drie weken draagt hij een 'reisleiders-pet' voor Wereldcontact Reizen BV, waarbij hij een groep van ongeveer 15 gasten begeleidt op een reis door Ecuador van Quito via Papallacta, Tena, Banos, Riobamba en Guenca naar Guayaquil, om vandaaruit het vliegtuig te nemen naar de Galápagos eilanden. De reis voert langs oude koloniale haciënda's, jungle resorts in het Amazonewoud, traditionele Indianen dorpjes in natuurgebieden waar vulkanen en watervallen het landschap bepalen, terwijl zij ondertussen eeuwenoude Inca ruïnes passeren.
Kan het nog exotischer? Ja, dat kan.
Want na de vliegreis naar de Galápagos eilanden scheept het gezelschap zich in aan boord van het motorjacht Odyssey om vervolgens in het voetspoor van Charles Darwin te treden. Dat is de man, die zijn roem ontleent aan zijn theorie dat evolutie van soorten wordt gedreven door natuurlijke selectie: survival of the fittest. Het bestaan van evolutie werd nog tijdens zijn leven binnen een groot deel van de wetenschappelijke gemeenschap geaccepteerd, hoewel behoudende kerkelijke kringen binnen het Vaticaan er aanvankelijk er erg veel moeite mee hadden. De acceptatie van natuurlijke selectie als aandrijvend mechanisme is tegenwoordig in wetenschappelijke kringen onomstreden. Sommige religieus fundamentalistische groeperingen bestrijden echter nog steeds dit wereldbeeld. Dit hangt vooral samen met de opvatting dat geloof en wetenschap elkaar niet zouden verdragen. Dat beiden een verschillend taalspel hanteren draagt evenmin bij aan het verstaan van elkaar.

In september 1838 bezocht autodidact Darwin met het schip de Beagle de Galápagos eilanden.

Darwin nam indertijd een jonge reuzeschilpad van de eilandengroep mee.
De verspreiding van reuzenschildpadden over de Galapagoseilanden werd door Darwin als bewijs voor natuurlijke selectie gebruikt. Nadat hij de schildpad in Engeland had bestudeerd, werd deze door een vriend meegenomen naar Australië, waar ze in verschillende dierentuinen heeft geleefd.
De schildpad, Harriet genaamd, werd meer dan 170 jaar oud en is waarschijnlijk een van de schildpadden die door de Beagle-expeditie werden meegenomen.


Op de foto: de galapagosreuzenschilpas Harriet op haar 'verjaardag' in 2002 in de Australia Zoo.
Volgens genetisch onderzoek is de schildpad in 1830 geboren. De schildpad is overleden op 22 juni 2006 en wordt verondersteld het oudste dier op aarde geweest te zijn.

Ik ben benieuwd zien waar Marjo op 23 mei in Amsterdam mee thuiskomt.
Ondertussen zal ik - zover de digitale verbindingen dat toelaten - de blogvolgers op de hoogte houden van de tocht 'In het voetspoor van Darwin'.